เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 2559 เครือข่ายประชาคมงดเหล้าจังหวัดพะเยา ได้เดินทางไปศึกษาดูงานแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และพัฒนาเครือข่ายป้องกันนักดื่มหน้าใหม่ ตามโครงการยุทธศาสตร์ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จังหวัดพะเยา ณ หมู่บ้านดง ตำบลนายาง อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง เพื่อแลกเปลียนเรียนรู้ และหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในพื้นที่ผู้เข้าร่วมกิจกรรมในวันนี้ ประกอบไปด้วย กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน เยาวชน และเครือข่ายสาธารณสุขอำเภอ
โดยมีพ่ออิ่นแก้ว เรือนปานันท์ เป็นผู้ริเริ่มการจัดหมู่บ้านต้นแบบในเรื่องการจัดการปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลในงานศพ และร่วมแลกเปลี่ยนรู้เกี่ยวกับปัญหาการดื่มเครื่องแอลกอฮอล์ในหมู่บ้าน ซึ่งการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นการใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย จึงกลายเป็นปัญหาที่จุดประกายให้คนกลุ่มหนึ่งในชุมชนบ้านดงลุกขึ้นมาทำวิจัยเพื่อหาทางออก โดยมีประเด็นการลดเหล้าในงานศพ และการสร้างประชาคมในหมู่บ้าน เพื่อค้นหาประเด็นวิจัยโดยใช้เรื่องของความตระหนักรู้ ความสูญเสีย และมีการเปรียบเทียบให้เห็นค่าใช้จ่ายในการศพที่มีเหล้า และไม่มีเหล้า เพื่อให้คนในชุมชนเห็นภาพที่เป็นรูปธรรม จึงได้นำไปขยายผลไปยังเรื่องอื่นในชุมชน เช่น เรื่องอาหารในงานศพ เรื่องโลงศพ เรื่องปราสาทบรรจุศพ มีการขยายผลไปสู่ระดับตำบล ดับอำเภอ และสร้างแสทั้งจังหวัด เช่น การจัดระเบียบหมู่บ้านในตำบลนายาง การออกกฎของตำบล หมู่บ้าน เกี่ยวกับการป้องกันอุบัติเหตุจราจร ตลอดจนการงดเลี้ยงเหล้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของเจ้าภาพในงานศพ
ทั้งนี้ด้วยความของกลุ่มนักวิจัยท้องถิ่นโดยนายชาญ อุทธิยะได้ศึกษาปัญหาในการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในหมู่บ้าน โดยการจัดเวทีเสวนา เพื่อหาประเด็นหัวข้อในการทำวิจัย ซึ่งได้รับทุนในการทำวิจัยจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการทำวิจัย (สกว.) ภายใต้ชื่อโครงการการจัดระเบียบสังคมบ้านดง ซึ่งนำเอาประเด็นงดเหล้าในงานศพของบ้านดง ตำบลนายาง อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง มาเป็นต้นแบบในการขับเคลื่อนแนวทางในการแก้ไขปัญหาความยากจน และสามารถพัฒนาขยายผลในการดำเนินงานไปสู้จังหวัดใกล้เคียง และสร้างผลกระทบได้ทั้งประเทศ
รายงานข่าวโดย: นางสาวกนิษฐา โฮมแพน
วันที่ 11 มิถุนายน 2559